نشریه چشمه
این سوال شاید برای شما هم مطرح شده باشد که چرا جمهوری اسلامی رابطه اش را با امریکا قطع کرد؟ چرا در جهانی که اصل بر رابطه و دیپلماسی است جمهوری اسلامی به یکباره با قدرتمندترین کشور دنیا قطع رابطه نمود؟
پیش فرض این ابهام و این سوال این گمان است که نظام جمهوری اسلامی بعد از فروپاشی رژیم ستمشاهی بخاطر ضدیت با امریکا با این کشور قطع رابطه کرد. ولی شواهد تاریخی ماجرا را به گونه دیگری تعریف میکند.
بعد از فروپاشی رژیم ستمشاهی, امریکاییها که از پیروزی انقلاب اسلامی شوکه شده و پایگاه خود در خاورمیانه را از دست رفته میدیدند, در چندین مقطع پیشنهاد قطع رابطه با ایران را مطرح کردند. اولین بار زمانی بود که چند تن از سران رژیم پهلوی که در کشتار ملت نقش داشتند به فرمان دادگاه انقلاب محکوم به اعدام شدند. در این بین مجلس سنای آمریکـا در 27/2/58 با صدور بیانیه ای عجولانه اعدام عناصر دستگاه شاه را بـه شدت محکوم و اخطار شدید اللحنی مبنی بر قطع رابطه با ایران و افزایش فشار بین المللی صادر کرد. حضرت امام در پاسخ به اقدام مجلس سنای آمریکا فرمودند: "داغی که به دل آمریکا از این انقلاب وارد شده است به دل هیچ کس وارد نشده است".
دومین بار ماجرا به بعد از ماجرای 13 آبان برمیگردد, آنگاه که سفارتخانه آمریکا در تهران به تسخیر جمعی از دانشجویان پیرو خط امام در آمد. در این شرایط بار دیگر در سنای آمریکا در 24 آبان پیشنهاد قطع رابطه با ایران مطرح میگردد که اینبار هم ادعایی بیش نبود و این تصمیم از ساختمان سنا بیرون نیامد و جنبه دیپلماتیک نیافت.
اما بار سوم آمریکا که در تعامل با ایران مستاصل شده و با انتشار اسناد لانه جاسوسی در سطح بین المللی مفتضح گردیده بود, و از طرفی خود را آماده اقدام نظامی جهت آزادی گروگانها میکرد(کاری که در 5 اردیبهشت همان سال 59 به مدد الهی ناکام ماند) برای بدست آوردن آبرو از دست رفته و حفظ پرستیژ ابرقدرتی خود چارهای جز قطع رابطه با ایران نداشت.
در چنین شرایطی کارتـر در 19 فروردین سال 59 در صحنـه تلویزیون ظاهـر گردید و طی سخنرانی قـطـع روابـط دیپلماتیک بین آمریکا و ایران را اعلام نمود و بـه دیپلماتهای ایرانی 24 ساعت وقت داد تا خاک این کشور را ترک نمایند. وی همچنین قطع فـوری معاملات بازرگانی با ایران که در قطعنامـه سـازمان ملل پیش بینی شده بـود را اعلام نمود.