دین ما اینگونه نیست که کسی قسمتی از دین را اخذ کند و ما بقی را رها سازد. ما در دین « نومن ببعض و نکفر ببعض » نداریم . هر کس بخواهد در دین اینگونه حرکت کند ، مسلما کل دین را فاسد خواهد کرد . بعضی ها خیال می کنند که مفاتیح الجنان یعنی همه اسلام  اما تمام اسلام مفاتیح الجنان نیست . همه دین ، شرکت در تفسیر قران نیست ، همانطور که آنهائی که دعا را کنار گذاشته اند و تماما به کارهای اجتماعی و سیاسی روی آورده اند ، به انحراف کشیده شده اند .

اصول جامعه ایده آل از دیدگاه قران

خداوند وقتی در قران می خواهد جامعه اسلامی را به تصویر بکشد چنین می فرماید : « محمد رسول ا... و الذین معه اشداء علی الکفار رحماء بینهم تراهم رکعا سجدا یبتغون فضلا من ا... و رضوانا  سیماهم فی وجوههم من اثر السجود ... » ( فتح 29)

یعنی پیغمبر و امت وی اولا "اشداء علی الکفار" اند . در برابر کفار باید غیرت داشته باشند . بی خیال نباشند که همه دنبال زهد بروند و مملکت اسلامی بدست دشمنان دین بیفتد . چنانچه در غائله مغول همین مصیبت بر سر این کشور آمد . در اثر تفسیر غلط از زهد ، مغولها توانستند از یک سوی کشور، از سمت خراسان وارد مملکت شوند و کل کشور را یک دور بچرخند. اما انگار نه انگار که در این کشور اتفاقی افتاده باست اصلا مقاومت آنچنانی نشد . ثانیا رحماء بینهم با همدیگر می بایست صمیمی باشید . عطوف باشید . اگر کسی الفت پیدا کرد شما هم با او الفت پیدا کنید . نباید جامعه به آحاد متفرق تبدیل شود . وقتی کسی در کاروان جامعه زمین خورد همه باید بایستند و او را از زمین بلند کنند تا او فردای روزگار عقده ای بار نیامده و برای جامعه مشکل درست نکند. اما آیا همین دو اصل کافی است ؟ نه . "تراهم رکعا سجدا" ، جامعه اسلامی سجده دارد رکوع دارد نماز جماعت دارد نماز جمعه ، نماز شب دارد . خداوند می فرماید وقتی به صورتهایشان نگاه کنی از شدت سجده اثر سجده در سیمایشان نمایان است .

جامعیت امام علی(ع)

تاریخ نتوانسته است نظیر امیرالمومنین(ع)را در جامعیت نشان دهد . علی(ع)نماز شبی دارد که در مورد ان گفته میشود  حضرت در محراب مانند شخصی که مار نیشش زده ، از خوف خدا در پیچ و تاب است .اما آیا علی فقط نماز شب دارد ؟ نه علی کسی بود که بیشترین فعالیتهای اجتماعی را داشت . علی با درد دردمندان و گرفتاری گرفتاران آشنائی کامل داشت . حضرت وارد بازارمی شدند و به اهل بازار می فرمودند اول فقه تجارت را یاد بگیر بعد وارد بازار شو تا در ربا نیفتی . گاهی با صدای بلند وسط بازار گریه می کردند ، اینگونه نبود که فقط در نخلستان گریه کنند .  اگر کسی شجاعتی داشته باشد که موقع ورود به میدان از هیچ کس نترسد اگر تحقیق کنید در طول تاریخ خواهید دید چنین شخصی مدیریت اجتماعی ندارد . شجاع است اما رحم و عطوفت ندارد چون در جنگ کارش بریدن دست و پا بوده است . در چنین روحیه ای می شود آثار رحم و مروت پیدا نمود ؟ اگر به کسی که در باب عبادت و زهد ریاضتها کشیده و اول عابد روزگار است اداره کشور را واگذار کنی مطمئنا کشور را به باد فنا خواهد داد. چنان سرش کلاه خواهند گذاشت که خودش هم نمی فهمد . از جهات جامعیت امام علی(ع)عدم تغییر روحیه است . با این همه جامعیت هرگز آن روح حاکم بر علی تغییر نکرد . شخصیت او فرق نکرد . کشاورز شد اما در کشاورزی کسی نتوانست برتر از او باشد وقتی هم که خلیفه شد هینطور .

جامعیت در علوم از همه جامعیتها سختتر است انسان می تواند تظاهر به شب زنده داری کند و گریه کند ، می تواند تظاهر به شجاعت کند در میدان نعره بکشد بعد هم برود بر سر یتیمان دست بکشد . اما با جامعیت در علوم چه می تواند بکند ؟ اگر به نوابغ دنیا نگاه کنید خواهید دید که همگی در یک شعبه از علوم پیشرفت کرده اند . اما امیرالمونین چطور ؟ در مباحث فلسفی اول ، در قضاوت اول در خطابه و سخنوری ی اول.  اساس بسیاری از علوم را ایشان بنا نهاده است. 

مورد سوم که حساستر است جمع اضداد بین احساسات است که اشاره شد نمی توانید کسی را پیدا کنید که هم رئوف باشد و هم مظهر قهر  . در میدان جنگ علی را ببینید چگونه است  حالا بیائید همان پهلوان  را در پیش یتیمان کوفه ببینید . تمام این جامعیت از کجا آمده است ؟ از اسلام . چون علی اسلام مجسم است . اسلام می خواهد که از ما علی بسازد می خواهد از ما مسلمانانی با جامعیت بسازد نه مسلمانی تک بعدی .

 سخنرانی حجه الاسلام سید حسن عاملی (با تلخیص)

 نوشته شده توسط نشریه چشمه در پنج شنبه 87/9/28 و ساعت 12:43 صبح | نظرات دیگران()